Panunuri sa Akdang "Uhaw ang Tigang na Lupa" ni Liwayway Arceo

Uhaw Ang Tigang na Lupa
Ni Liwayway Arceo

A. Tagpuan:
       Aklatan:
       Maaring sa tagpuan ng kwento mapupuna ang mga bagay na maaaring pinagmulan o mga bagay na tatalakayin sa kwento. Dito ay matatagpuan ang talaarwan at liham ng ama na ginamit upang buksan ang ang paksa kung saan matutukoy ang problema o suliranin sa kwento.
Dito din naganap ang mga bagay na di inaasahan, gaya ng mga bagay na doon lamang nadiskubre ng ama,ina at ng anak na siyang bumasa dito. Kung hihimaymayin ang parteng ito ng kwento makikita na hindi lamang ang liham ang binanggit o ipinakita,nariyan din ang ang sobre, larawan, at ang pelus na rosas. Maaaring mabanghay sa pagkakasunod sunod ang mga mahahalagang detalye sa tagpuan.
        

Sobre⇨Liham⇨Pelus na Rosas⇨Larawan

Sa pagkakasunod sunod na ito sa banghay ng tagpuan ipinapakita ang pagkakaugnay ugnay ng bawat isa na siya ring nagbibigay ng magandang daloy sa kwento nakung susuriing mabuti ay may ibang mas malalim na kahulugan ang bawat isa na inilihim o di agad ipinakita ng may akda upang magkaroon ng oras ang mambabasa na galugading maiigi ang loob ng kwento sa pamamagitan palang ng tagpuan.

B. Tauhan:
       Anak:
Ang tauhan sa kwento na siyang nagbukas sa mga papaksain ng mga iba pang tauhan. Sa kanya din unang umikot ang kwento na siyang nagpakilala pa sa ibang tauhan.
Kung papansinin ang pamagat pa lamang ng kwento ay mapupukaw na kaagad kung ano o bakit yun ang pamagat ngunit habang pinapasadahan ang kwento matatalakay ang pagkauhaw ng anak sa kanayang pamilya. Hindi nito nararanasan ang saya ng isang tunay na pamilya dahil sa kalagayan ng kanyang ama at ina.
       Ama:
Isa siya sa pantulong na tauhan na kung saan kung susuriin o babasahing mabuti siya ang dahilan bakit ang lungkot ng ina ay nadarama. Sa pamamagitan din niya naipakita ng may akda ang mga problema sa kwento, kung bakit dinadanas ng ibang tauhan ang mga bagay sa suliranin sa kwento. Sa kanya din sinimulan ang suliranin dahil sa liham na ipinakita palang sa bahagi ng tagpuan.
       Ina:
Pantulong na tauhan na kung saan siya ang nagbigay ng emosyon sa kwento sa una pa lamang na bahagi ng kwento ay ipinakita na ang emosyong kalungkutang namamayani sa kanya. Mapapansin din na may kaugnayan ang ama at maging ng kanayang anak ang pag-ikot ng kwento.

C. Banghay
     1. Panimula
       Sinimulan ni Arceo ang maikling kwento sa pamamagitan ng paglalantad ng pagpapakahulugan sa pamagat mismo. Sa simula pa.lamang ay ipinaliwang na niya kaagad ang kahulugan ng Pamagat. Ang Uhaw ang tigang na lupa ay binigyang kahulugan sa pamamagitan ng anak na uhaw sa pagmamahal ng kanyang pamilya.

     2. Saglit na Kasiglahan
        Sa bahaging ito ang kawilihan ng kwento ay makikita sa pangungulila ng anak sa pagmamahal ng kanyang mga magulang. Ang kasiglahan ng kwento ay sa pamamagitan ng paglalarawan ng anak sa pananabik niya na magkaroon ng masaya at magandang pamilya, maging ang pagkakaroon ng kapatid ay binanggit din.

     3. Suliraning inihahanap ng lunas
       Paano kaya mapanunumbalik ng anak ang kasiyahan ng kanyang pamilya. Paano mapipigilan ng anak ang pagiging malungkot ng ina at paano ang gagawin nito upang malaman ang totoong nasapit ng ama bakit ganoon na lamang ang kanyang mga magulang.
Suliranin ito ng ama ngunit kailangan ang tulong ng anak dahil kung papansinin ang kalungkutan ng ina ay nagmula sa ama na siyang tinatalakay ng anak sa kwento.
       4. Kasukdulan
       Sa isang liham nabuksan ang isang paksa o suliranin. Sa pamamahlgitan ng liham mahihinuha sa kwento na may hadlang sa kaligayahan ng ama at ng ina kung kayat ganun na lamang ang lungkot na nakaukit sa mukha ng ina. Sa pamamagitan din ng isang larawan mas naintindihan ng anak ang mga pangyayari na isinalaysay sa kwento.
"Huwag padala sa simbuyo ng iyong kalooban, ang unang tibok ng puso ay hindi pag-ibig tuwina."

Kung papansinin ang linyang ito mahihinuha na ang dahilan ng kalungkutan ng ina. Kung gagalugarin ang linya ay makikita ang tunay na dahilan ng kalungkutan ng ina.

D. Karagdagan
       1. Paksang diwa o Tema
Tinalakay sa kwento ang suliranin ng isang pamilya na dahil sa suliraning iyon ang anak ay nauuhaw sa pagmamahal ng kanayang mga magulang. Naghahanap ito ng tunay na masasabing pamilya.
Tinalakay din dito ang suliraning pampamilya na kadalasang nagaganap sa ating bayan o pamayanan.

       2.Simbolismo
Liham- ang may akda ay gumamit ng liham upang di lantarang ipakita o sabihin ang mga unang kaganapan sa kwento na kung babasahin ay makikita o malalaman ng isang may malawak na pagiisip na mambabasa.
Pelus na Rosas- o ang pagibig na dula ng tauhan sa kwento.
Larawan- sa pamamagitan ng larawan ang mga nakaraan sa kwento ay maaring malaman sa tulong na rin ng liham na kalakip nito.
Ama,ina at ang anak- sumisimbolo sa pamilya
Pamagat "Uhaw ang tigang na Lupa"- sumisimbolo sa kakulangan ng pagmamahal sa isang anak dahil sa suliranin ng pamilya.

       3. Linggwahe
       Guumamit si Arceo ng pormal na mga pananalita na kinapalooban din ng mga matatayutay na pagpapahayag gaya ng linyang.
"Nasa kalamigan ng lupa ang kaluwalhatian ko."
Na maaaring may iba pang lalim ng kahulugan na nais niyang iparating sa mambabasa kung gagalugarin ng mambabasa.